CPU شناسی در موبایل برای تعمیرکاران

در دنیای تعمیرات نرمافزاری موبایل، شناخت دقیق CPU نقش کلیدی در موفقیت یک عملیات فلش، آنلاک یا ترمیم بوت دارد. سیپییو در واقع مغز اصلی دستگاه است که همهی پردازشهای سختافزاری و نرمافزاری را کنترل میکند. بنابراین بدون شناخت نوع CPU، احتمال خطا در انتخاب فایل فلش، استفاده از ابزار نامناسب یا حتی بریک شدن دستگاه بسیار زیاد است.
🔹 انواع CPUهای رایج در گوشیهای هوشمند
در بازار موبایل، چند خانوادهی اصلی از پردازندهها وجود دارند که هرکدام ساختار بوت و فایلسیستم خاص خود را دارند.
- Qualcomm (کوالکام)
- پرکاربرد در برندهای سامسونگ، شیائومی، نوکیا و وانپلاس.
- بوت با حالت EDL (Emergency Download).
- ابزارهای رایج: QFIL، UMT، Hydra Qualcomm، MRT، CM2 QLM
- فایلهای فلش با فرمت .mbn / .xml / .bin
- MediaTek (مدیاتک)
- در گوشیهای چینی و برندهای اقتصادی مانند Realme، Tecno، Infinix، Vivo دیده میشود.
- بوت با حالت Preloader و DA.
- ابزارهای رایج: SP Flash Tool، Miracle، Hydra MTK، CM2 MTK
- فایلهای فلش معمولاً با پسوند .scatter شناسایی میشوند.
- Exynos (اکسینوس)
- پردازنده اختصاصی سامسونگ.
- ابزارهای فلش معمولاً Odin یا ابزارهای اختصاصی با فایلهای .tar / .md5 هستند.
- در حالت دانلود مود (Download Mode) بوت میشود.
- Kirin (کیرین)
- مخصوص برند Huawei.
- بوت از طریق Fastboot یا Test Point.
- ابزارهای مورد استفاده: HCU، EFT، Sigma، Hydra Huawei
- دارای محدودیت بالا به دلیل قفل بوتلودر و سرویسهای امنیتی هوآوی.
- Apple Bionic
- مخصوص آیفون و آیپد.
- ساختار کاملاً اختصاصی و رمزگذاریشده دارد.
- ابزارهای نرمافزاری خاص مثل 3uTools، iTunes، checkra1n، palera1n استفاده میشوند.
🔹 تفاوت ساختار نرمافزاری CPUها
هر CPU روش بوت، نوع پارتیشنبندی و الگوریتم امنیتی متفاوتی دارد. برای مثال در مدیاتک از DA (Download Agent) استفاده میشود، درحالیکه در کوالکام از Firehose Loader.
همین تفاوت باعث میشود که ابزارهای فلش و فایلهای مخصوص هر برند کاملاً متفاوت باشند.
🔹 انتخاب فایل فلش متناسب با CPU
در هنگام فلش یا ترمیم نرمافزاری، اولین قدم تشخیص نوع CPU است.
اگر CPU به اشتباه انتخاب شود، ممکن است:
- گوشی بوت نشود (Bootloop یا Dead Boot)
- پارتیشنهای مهم مثل EFS یا NVRAM حذف شوند
- دستگاه روی لوگو بماند یا سریال IMEI پاک شود
بنابراین همیشه باید قبل از فلش، CPU را از طریق یکی از روشهای زیر تشخیص دهید 👇
🔹 روشهای تشخیص نوع CPU
- از طریق تنظیمات گوشی
- مسیر: Settings → About Phone → Processor Information
- در اکثر گوشیها مدل CPU نوشته شده است.
- از طریق نرمافزارها (مثل CPU-Z یا Device Info HW)
- با نصب این اپها میتوان مدل دقیق چیپست را دید.
- از طریق برد موبایل (در حالت خاموش یا آسیبدیده)
- روی برد معمولاً نام CPU با حروف اختصاری (مثل MT6765 یا SM7150) درج شده است.
- از طریق شناسایی در ابزار فلش یا باکسها
- با اتصال گوشی به باکس (Hydra، CM2، UMT و…) نوع چیپست بهصورت خودکار تشخیص داده میشود.
🔹 خطاهای رایج مرتبط با CPU و رفع آنها
| نوع ارور | علت احتمالی | راهحل پیشنهادی |
|---|---|---|
| BROM Error | انتخاب DA اشتباه در MTK | انتخاب DA مناسب یا فایل Scatter صحیح |
| Sahara / Firehose Error | درایور یا فایل MBN اشتباه در Qualcomm | نصب درایور جدید و انتخاب Loader مناسب |
| Device Not Detected | مشکل بوت یا CPU سوخته | بررسی تغذیه CPU و مسیر USB |
| Bootloop After Flash | ناسازگاری فایل با CPU | فلش با نسخه منطبق یا فایل Full Dump |
🔹 نکات حرفهای برای تعمیرکاران
- همیشه پیش از فلش، نوع CPU و نسخه بوت را دقیق بررسی کنید.
- از کابل و پورت USB مطمئن استفاده کنید.
- در پردازندههای مدیاتک جدید، از auth file معتبر استفاده کنید.
- در کوالکام، فایل QCN را قبل از فلش بکاپ بگیرید.
- در دستگاههای هوآوی (Kirin)، قبل از هر عملیات بوتلودر را چک کنید.
🔹 جمعبندی از رایا جیاسام
شناخت CPU در تعمیرات نرمافزار موبایل یعنی شناخت قلب اصلی دستگاه.
تیم رایا جیاسام با سالها تجربه در حوزه سرویسهای نرمافزاری، فایل فلش، آنلاک و ترمیم بوت، آماده ارائه آموزشها و ابزارهای تخصصی به همکاران تعمیرکار است.
اگر به دنبال فایلهای تستشده، آموزشهای تخصصی یا پشتیبانی حرفهای هستید،
میتونید از بخش خدمات نرمافزار و آموزش رایا جیاسام بازدید کنید.